Kinh nghiệm, Chuyên môn, Thẩm quyền và Tin cậy (E-E-A-T) [Đánh giá chất lượng tìm kiếm]

Link tải Ebook tiếng Việt: Nguyên Tắc Cho Người Đánh Giá Kết Quả Tìm Kiếm, phần 1. Ebook này bao gồm nội dung bên dưới và các phần khác.

3.4 Kinh nghiệm, Chuyên môn, Thẩm quyền và Tin cậy (E-E-A-T)

Kinh nghiệm (Experience), Chuyên môn (Expertise), Thẩm quyền (Authoritativeness) và Tin cậy (Trust), được viết tắt theo các chữ cái đầu trong tiếng Anh là E-E-A-T đều là những cân nhắc quan trọng khi xếp hạng PQ (chất lượng trang). Thành viên quan trọng nhất, nằm ở trung tâm của gia đình E-E-A-T là Tin cậy.

Tin cậy: Xem xét mức độ chính xác (accurate), trung thực (honest), an toàn (safe) và uy tín (reliable) của trang.

Loại và mức độ Tin cậy cần thiết tùy thuộc vào kiểu trang, ví dụ:

• Các cửa hàng trực tuyến cần hệ thống thanh toán trực tuyến an toàn và dịch vụ khách hàng đáng tin cậy.
• Đánh giá sản phẩm phải trung thực và được viết ra để giúp người khác đưa ra quyết định mua hàng sáng suốt (chứ không chỉ để bán sản phẩm).
• Các trang thông tin thuộc về chủ đề YMYL phải chính xác để tránh gây tổn hại cho con người và xã hội.
• Các bài đăng trên mạng xã hội về các chủ đề không phải YMYL có thể không cần mức độ Tin cậy cao, chẳng hạn như khi mục đích của bài đăng là để giải trí cho khán giả và nội dung của bài đăng không có nguy cơ gây hại.

Kinh nghiệm, Chuyên môn và Thẩm quyền là những khái niệm quan trọng có thể hỗ trợ bạn đánh giá về sự Tin cậy:

Kinh nghiệm: Xem xét mức độ mà người tạo nội dung có kinh nghiệm trực tiếp hoặc kinh nghiệm sống cần thiết cho chủ đề. Nhiều loại trang đáng tin cậy và đạt được mục đích như mong đợi khi được tạo bởi những người có nhiều kinh nghiệm cá nhân. Ví dụ, bạn sẽ tin tưởng điều gì: bài đánh giá sản phẩm của người đã đích thân sử dụng sản phẩm hoặc bài đánh giá của người chưa sử dụng nó bao giờ?

Chuyên môn: Xem xét mức độ mà người tạo nội dung có kiến thức hoặc kỹ năng cần thiết cho chủ đề. Các chủ đề khác nhau đòi hỏi trình độ và loại chuyên môn khác nhau để đáng tin cậy. Ví dụ: bạn sẽ tin tưởng điều nào: lời khuyên đi lại dây điện trong nhà từ một thợ điện lành nghề hay từ một người đam mê đồ cổ nhưng không có kiến thức về điện đóm?

Thẩm quyền: Xem xét mức độ mà người tạo nội dung hoặc website được biết đến như một nguồn truy cập hàng đầu cho chủ đề. Mặc dù hầu hết các chủ đề không có một website hoặc người tạo nội dung chính thức, có thẩm quyền, nhưng khi có thì website hoặc người tạo nội dung đó thường nằm trong số những nguồn đáng tin cậy (trustworthy) và uy tín (reliable) nhất. Ví dụ: trang hồ sơ doanh nghiệp địa phương trên mạng xã hội có thể là nguồn có thẩm quyền và đáng tin cậy cho những sản phẩm hiện đang được bán. Trang chính thức của chính phủ để nhận hộ chiếu là nguồn duy nhất, chính thức và có thẩm quyền để gia hạn hộ chiếu.

Kinh nghiệm, Chuyên môn và Thẩm quyền có thể chồng lấp lên nhau đối với một số loại trang và chủ đề (ví dụ: ai đó có thể phát triển Chuyên môn về một chủ đề do Kinh nghiệm trực tiếp được tích lũy theo thời gian) và các kết hợp E-E-A khác nhau có thể liên quan đến các chủ đề khác nhau. Bạn nên xem xét mục đích, loại và chủ đề của trang, sau đó tự hỏi điều gì sẽ khiến người tạo nội dung trở thành nguồn đáng tin cậy trong bối cảnh đó.

Tin cậy/Niềm tin là thành viên quan trọng nhất trong gia đình E-E-A-T, vì các trang không đáng tin cậy có E-E-A-T thấp cho dù họ có vẻ có kinh nghiệm, chuyên gia hay có thẩm quyền đến đâu đi chăng nữa. Ví dụ: một vụ lừa đảo tài chính là không đáng tin cậy, ngay cả khi người sáng tạo nội dung là một kẻ lừa đảo có kinh nghiệm và chuyên môn cao, hay được coi là kẻ lừa đảo hàng đầu!

Khi nói đến xếp hạng Chất lượng Trang, đánh giá của bạn về E-E-A-T phải dựa trên một hoặc nhiều điều sau:

• Website hoặc người tạo nội dung nói gì về chính họ: Hãy xem trang “Giới thiệu về chúng tôi” trên website hoặc trang hồ sơ (profile) của người tạo nội dung làm điểm bắt đầu. Website hoặc người tạo nội dung có phải là nguồn đáng tin cậy dựa trên thông tin này không?
• Người khác nói gì về website hoặc người sáng tạo nội dung: Tìm kiếm các đánh giá độc lập, tài liệu tham khảo, bài báo và các nguồn thông tin đáng tin cậy khác về website hoặc người sáng tạo nội dung. Có bằng chứng độc lập, uy tín nào cho thấy website hoặc người tạo nội dung đó có kinh nghiệm, có kiến thức chuyên môn, có thẩm quyền hoặc được coi là đáng tin cậy không? Có bằng chứng độc lập, uy tín nào cho thấy website hoặc người sáng tạo nội dung đó không đáng tin cậy không?
• Những gì đang được hiển thị trên trang? Bao gồm Nội dung chính và các phần như đánh giá và nhận xét: Đối với một số loại trang, mức độ kinh nghiệm và kiến thức chuyên môn có thể nhìn thấy rõ ràng từ chính MC. Bạn có thể thu thập bằng chứng gì từ việc kiểm tra MC hoặc kiểm tra trang? Ví dụ: bạn có thể nhận biết ai đó là chuyên gia về tạo kiểu tóc bằng cách xem video họ thực hiện (tạo kiểu tóc cho ai đó) và đọc nhận xét của người khác (người nhận xét thường hay nhấn mạnh vào chuyên môn hoặc thiếu kiến thức chuyên môn).

Quan trọng: Webiste hoặc người tạo nội dung có thể không phải là nguồn đáng tin cậy nếu có xung đột lợi ích rõ ràng. Ví dụ: đánh giá sản phẩm của những người dùng sản phẩm và chia sẻ kinh nghiệm của họ có thể rất có giá trị và đáng tin cậy. Tuy nhiên, “đánh giá” của nhà sản xuất sản phẩm (“Sản phẩm của chúng tôi rất tuyệt!”) hoặc “đánh giá” từ người có ảnh hưởng (influencer) được trả tiền để quảng cáo sản phẩm đó sẽ không đáng tin cậy do xung đột lợi ích.

Cuối cùng, có nhiều khía cạnh của sự Tin cậy, một số khía cạnh không được nắm bắt bởi Kinh nghiệm, Chuyên môn và Thẩm quyền. Vui lòng xem xét các khía cạnh khác trong đánh giá Độ tin cậy tổng thể của bạn, chẳng hạn như thông tin dịch vụ khách hàng dành cho các cửa hàng trực tuyến hoặc các ấn phẩm được bình duyệt dành cho các tác giả học thuật. Nếu một trang không đáng tin cậy vì bất kỳ lý do gì thì trang đó có E-E-A-T thấp.

3.4.1 Chủ đề YMYL: Kinh nghiệm hay Chuyên môn?

Các trang về chủ đề YMYL có thể được tạo cho nhiều mục đích khác nhau. Nếu mục đích của một trang về chủ đề YMYL rõ ràng là cung cấp thông tin hoặc đưa ra lời khuyên thì trang đó có thể cần phải có trình độ chuyên môn cao để đáng tin cậy.

Tuy nhiên, đôi khi các trang về chủ đề YMYL được tạo ra để chia sẻ kinh nghiệm cá nhân, thường liên quan đến những thử thách khó khăn trong cuộc sống. Mọi người tìm đến nhau khi cần chia sẻ kinh nghiệm của bản thân, tìm kiếm sự an ủi hoặc nguồn cảm hứng và học hỏi từ người khác. Thông tin thực tế từ các chuyên gia và các nguồn có thẩm quyền có thể không đáp ứng được nhu cầu này.

Các trang chia sẻ trải nghiệm sống trực tiếp về các chủ đề YMYL rõ ràng có thể được coi là có E-E-A-T cao miễn là nội dung đáng tin cậy, an toàn và nhất quán với sự đồng thuận vững chắc từ các chuyên gia. Ngược lại, vẫn có một số loại thông tin và lời khuyên thuộc chủ đề YMYL phải đến từ các chuyên gia.

Dưới đây là một số ví dụ:

Chủ đề YMYL	Những chia sẻ quý giá về Kinh nghiệm sống	Thông tin hoặc lời khuyên tốt nhất nên dành cho Chuyên gia
Giấc ngủ không tốt khi mang thai (YMYL dạng Sức khỏe hoặc An toàn)	Những lời khuyên và thủ thuật an toàn và phi y tế để ngủ trong ba tháng cuối của thai kỳ, được cung cấp bởi những người đã phải vật lộn với khó khăn này, ví dụ: cách sử dụng gối để ngủ thoải mái ở tư thế an toàn cho mẹ bầu và em bé.	Thuốc ngủ an toàn khi mang thai.
Điều trị ung thư gan (YMYL dạng Sức khỏe hoặc An toàn)	Một diễn đàn thảo luận chân thành và tôn trọng, nơi mọi người mô tả cách họ đối phó với việc điều trị ung thư gan.	Các lựa chọn điều trị khác nhau cho bệnh ung thư gan và tuổi thọ liên quan tương ứng với mỗi phương pháp điều trị.
Điền vào các biểu mẫu thuế (YMYL dạng An toàn tài chính)	Video hài hước của một người sáng tạo nội dung không chuyên về nỗi bức xúc khi đóng thuế.	Hướng dẫn cách điền tờ khai thuế.
Tiết kiệm để nghỉ hưu (YMYL dạng An toàn tài chính )	Đánh giá về dịch vụ tiết kiệm hưu trí của những người có kinh nghiệm trực tiếp sử dụng các dịch vụ này.	Lời khuyên về cách đầu tư khi nghỉ hưu: tiết kiệm bao nhiêu, đầu tư vào loại tài sản nào, bạn sẽ cần bao nhiêu tiền để nghỉ hưu ở một độ tuổi cụ thể, v.v.
Cách bỏ phiếu (YMYL dạng xã hội) /Size..Size..Size..Size..Size..Size/	Một bài đăng trên mạng xã hội của một công dân bình thường mô tả lý do tại sao cá nhân họ tin rằng việc bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử địa phương là quan trọng. /Size..Size..Size..Size..Size..Size/	Thông tin về người đủ điều kiện bỏ phiếu hoặc cách đăng ký bỏ phiếu. /Size..Size..Size..Size..Size..Size/

(Nội dung gốc: trang 26 – 28 trong Nguyên tắc cho người đánh giá kết quả tìm kiếm)

Bài trước >>> Đánh giá chất lượng trang trên tổng thể [Đánh giá chất lượng tìm kiếm]

Bài tiếp >> > Trang chất lượng thấp nhất [Đánh giá chất lượng tìm kiếm]

Lưu ý: bản dịch đã được kiểm tra để hạn chế sai sót, nhưng tôi không đảm bảo nó chính xác 100%. Vui lòng đối chiếu với nội dung gốc tiếng Anh khi cần thiết.