Cách đọc một bài nghiên cứu [1]

Về sau trong học kỳ, chúng ta sẽ bàn về cách viết một bài nghiên cứu. Tuy nhiên, để bắt đầu khóa học, chúng ta sẽ xem xét cách đọc một bài nghiên cứu (research paper). Cuộc thảo luận này giả định rằng bạn có lý do chính đáng để đọc kỹ một bài nghiên cứu – chẳng hạn, việc tôi giao cho bạn một bài nghiên cứu (có lẽ) là lý do tốt để bạn đọc nó. Bạn cũng có thể cần phải đọc kỹ một bài nghiên cứu nếu bạn được yêu cầu phản biện (đánh giá / review) nó, hoặc nếu nó liên quan đến việc (công trình) nghiên cứu của riêng bạn. Sau này, chúng ta cũng có thể thảo luận về cách đọc lướt (skim) một bài nghiên cứu, để bạn có thể quyết định liệu bài đó có xứng đáng được đọc kỹ hay không.

Khi bạn đọc một bài nghiên cứu, mục tiêu của bạn là hiểu được những đóng góp khoa học mà các tác giả đã làm. Đây không phải là nhiệm vụ dễ dàng gì.[1] Bạn có thể phải đọc đi đọc lại bài viết vài lần. Hãy chuẩn bị dành ra vài giờ để đọc một bài nghiên cứu.

[1] Cuộc sống sẽ dễ dàng hơn nếu có nhiều bài nghiên cứu được viết tốt hơn… nhưng một lần nữa, chúng ta sẽ thảo luận về việc viết sau.

Dưới đây là một số hướng dẫn ban đầu về cách để đọc một bài viết:

• Đọc theo cách phản biện: Việc đọc một bài nghiên cứu phải là quá trình phản biện. Bạn không nên giả sử rằng các tác giả luôn luôn chính xác. Thay vào đó, hãy tỏ ra hoài nghi.

Đọc phản biện (critical) đòi hỏi phải đặt những câu hỏi thích hợp. Nếu các tác giả cố gắng giải quyết một vấn đề, liệu họ có đang giải quyết đúng vấn đề hay không? Có những giải pháp đơn giản mà các tác giả có vẻ như không xem xét tới không? Những hạn chế của giải pháp là gì (bao gồm cả những hạn chế mà các tác giả có thể không nhận ra hoặc không thừa nhận rõ ràng)?

Những giả định (assumption) mà các tác giả đưa ra có hợp lý (reasonable) không? Logic của bài nghiên cứu có rõ ràng và có thể biện minh dựa trên những giả định đó, hay có lỗi trong lập luận?

Nếu các tác giả trình bày dữ liệu, liệu họ đã thu thập đúng dữ liệu để chứng minh luận điểm của mình, và liệu họ thu thập nó theo cách chính xác không? Họ đã diễn giải dữ liệu một cách hợp lý chưa? Có dữ liệu khác thuyết phục hơn không?

• Đọc sáng tạo (creatively): Việc đọc một bài nghiên cứu theo cách phản biện là chuyện dễ dàng, vì luôn dễ dàng hơn khi phá hủy điều gì đó so với việc xây dựng nó. Đọc sáng tạo đòi hỏi suy nghĩ tích cực và khó khăn hơn. 

Những ý tưởng hay trong bài nghiên cứu này là gì? Những ý tưởng này có ứng dụng hoặc mở rộng nào khác mà các tác giả có thể chưa nghĩ tới không? Chúng có thể được tổng quát hóa thêm không? Có cải tiến nào có thể mang lại sự khác biệt quan trọng trong thực tiễn không? Nếu bạn bắt đầu nghiên cứu từ bài báo này, điều tiếp theo bạn sẽ làm là gì?

• Ghi chú khi bạn đọc bài nghiên cứu: 

Nhiều người thường ghi chú lên lề bản sao các bài nghiên cứu. Hãy sử dụng phong cách bạn thích. Nếu bạn có thắc mắc hoặc phê bình gì, hãy ghi chép lại để không quên. Gạch chân những điểm chính mà tác giả đưa ra. Đánh dấu những dữ liệu quan trọng nhất hoặc có vẻ đáng ngờ. Những nỗ lực này giúp ích rất nhiều khi bạn đọc một bài nghiên cứu lần đầu và mang lại lợi ích lớn khi bạn phải đọc lại sau vài tháng.

• Sau khi đọc qua lần đầu, hãy cố gắng tóm tắt bài nghiên cứu trong một hoặc hai câu.

Hầu hết các bài nghiên cứu tốt đều cố gắng trả lời một câu hỏi cụ thể. (Đôi khi câu hỏi là tự nhiên, câu mà mọi người đặt ra và cố gắng trả lời; đôi khi một ý tưởng hay chỉ đơn giản là trả lời một câu hỏi đáng giá). Nếu bạn có thể miêu tả một cách ngắn gọn bài nghiên cứu, điều đó có nghĩa là có thể bạn đã nhận ra câu hỏi mà các tác giả dùng để khởi động nghiên cứu và câu trả lời mà họ đưa ra. Một khi bạn đã tập trung vào ý chính, bạn có thể quay lại và cố gắng phác thảo (lên dàn ý) bài nghiên cứu để hiểu sâu hơn về các chi tiết cụ thể. Thật vậy, nếu việc tóm tắt bài báo trong một hoặc hai câu là điều dễ dàng, hãy quay lại và cố gắng làm sâu sắc hơn dàn ý (outline) của bạn bằng cách tóm tắt ba hoặc bốn điểm phụ quan trọng nhất của ý chính.

• Nếu có thể, hãy so sánh bài nghiên cứu với các công trình khác.

Tóm tắt bài nghiên cứu là một cách để cố gắng xác định đóng góp khoa học của nó. Nhưng để thực sự đánh giá giá trị khoa học, bạn phải so sánh bài nghiên cứu với các công trình khác trong cùng lĩnh vực (other works in the area). Liệu ý tưởng có thực sự mới lạ, hay chúng đã xuất hiện trước đây? (Tất nhiên, chúng tôi không mong đợi bạn là chuyên gia và biết trước các lĩnh vực trong lớp học này!) 

Đáng chú ý là những đóng góp khoa học có thể mang nhiều hình thức khác nhau. Một số bài nghiên cứu đưa ra ý tưởng mới; số khác thực hiện ý tưởng và cho thấy cách chúng hoạt động; số khác kết hợp các ý tưởng trước đây và hợp nhất chúng dưới một khung sườn mới mẻ. Việc biết được các công trình khác trong cùng lĩnh vực có thể giúp bạn xác định loại đóng góp mà một bài nghiên cứu thực sự tạo ra.

Trong lớp học này, tôi thường yêu cầu bạn cung cấp một bản đánh giá ngắn, chỉ một trang cho mỗi bài nghiên cứu. Mặc dù điều này có vẻ như là một nhiệm vụ đơn giản, tôi mong đợi rằng nó sẽ mất một lượng thời gian đáng kể, nhất là ở giai đoạn ban đầu. (Nhớ rằng, tôi kỳ vọng bạn sẽ mất vài giờ chỉ để đọc xong bài nghiên cứu!) Giữ những điều trên trong đầu khi bạn đọc bài nghiên cứu, điều đó sẽ làm cho quá trình này dễ dàng hơn.

Bản đánh giá một trang của bạn nên bao gồm những điểm sau:

• Một hoặc hai câu tóm tắt nội dung của bài.
• Một bản tóm lược sâu hơn, toàn diện hơn về những điểm chính của bài nghiên cứu, ví dụ như bao gồm các giả định đã đặt ra, luận điểm được trình bày, dữ liệu được phân tích, và kết luận được rút ra.
• Bất kỳ hạn chế hoặc mở rộng nào bạn thấy về những ý tưởng trong bài nghiên cứu.
• Ý kiến của bạn về bài nghiên cứu; chủ yếu là về chất lượng của những ý tưởng và tiềm năng ảnh hưởng của nó.

File PDF để tiện lưu trữ: kiencang.net/wp-content/uploads/2023/12/cach-doc-bai-nghien-cuu-1.pdf

–

Bản gốc: eecs.harvard.edu/~michaelm/postscripts/ReadPaper.pdf